Εντομοαπωθητικές και ακαρεοκτόνες ιδιότητες του φυτού Artemisia absinthium

Εντομοαπωθητικές και ακαρεοκτόνες ιδιότητες του φυτού Artemisia absinthium

Κωνσταντίνος Θ. Μπουχέλος Ομότιμος Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Artemisia absinthium200x200Το φυτό Artemisia absinthium (Compositae) (αψιθιά, αγριαψιθιά, απιστιά, πέλινο, πισιδία, λεβιθόχορτο, τραχούρι, δρακόντιο, μελιτίνη, μυρμηγκοβότανο και αβροβότανο ).

Η ονομασία του προέρχεται από τις αρχαίες ελληνικές λέξεις αρτεμισία, προς τιμήν της Θεάς Αρτέμιδος και αψίνθιον = αυτό που δεν πίνεται.

Τα αποξηραμένα φύλλα του φυτού όταν τοποθετηθούν στα ρούχα απωθούν τους σκώρους και χρησιμοποιούνται στην παρασκευή εντομοαπωθητικών.

Σε περιόδους επιδημιών χολέρας και πανώλης κρέμαγαν το φυτό στις κατοικίες και κάπνιζαν τους χώρους καίγοντας βλαστούς αψιθιάς.

Ο Διοσκουρίδης έγραφε: «…όταν ανακατεύεις το μελάνι με έγχυμα αψιθιάς τα ποντίκια δεν αγγίζουν τους παπύρους …»

Είδη του γένους Artemisia παράγουν μεγάλον αριθμό τερπενοειδών, μεταξύ των οποίων και την ψυχοτρόπο νευροτοξίνη θουγιόνη.

Η θουγιόνη βρίσκεται σε πολλά φυτά όπως στα κωνοφόρα τούγια (από όπου πήρε το όνομα), χαμαικυπάρισσος, γιουνίπερος, αλλά και στα: ρίγανη, μέντα, φασκόμηλο, τανατσέτο (πύρεθρο, παρθενούλι, τανατσέτο, μαργαρίτα της Δαλματίας, καρυοφίλι, ή βασκαντήρα) και κυρίως στην αψιθιά του είδους Artemisia absinthium.

Artemisia absinthium (2)Η χρήση του αιθέριου ελαίου της αψιθιάς (το ποτό Αψέντι), καταργήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν ανακαλύφθηκε ότι το συστατικό θουγιόνη περιέχεται σε υπερβολικές δόσεις, και προκαλεί παραισθήσεις. Η σημερινή νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, η οποία τέθηκε σε ισχύ το 1988, συνιστά πως « το αψέντι μπορεί να πωλείται νόμιμα υπό την προϋπόθεση να μην περιέχει περισσότερο από 10mg θουγιόνης ».

Η ερευνητική ομάδα της Hélène Chiasson στο European Medicines Agency (Λονδίνο), με διαφόρους τρόπους εκχύλιση των φυτών Artemisia absinthium και Tanacetum ή Chrysanthemum cinerariifolium (πύρεθρο, παρθενούλι, τανατσέτο, μαργαρίτα της Δαλματίας), δοκίμασε την αποτελεσματικότητα των εκχυλίσμάτων κατά του ακάρεως Tetranychus urticae (red spider mite, twospotted spider mite) ως ακαρεοκτόνων επαφής.

(Το άκαρι Tetranychus urticae, είναι εξαιρετικά πολυφάγο και καταστρεπτικό σε εκατοντάδες λαχανικά, καλλωπιστικά φυτά και καλλιέργειες. Απομυζά τους χυμούς του φυλλώματος των φυτών μειώνοντας σημαντικά την φωτοσυνθετική ικανότητά τους.)

Η ομάδα ανακάλυψε ότι: Η χρωματογραφική ανάλυση του περισσότερο τοξικού ελαίου (με άμεση εκχύλιση με ατμό), από όλα τα εκχυλίσματα, ήταν του Artemisia absinthium , με την παρατήρηση ότι Η β-θουγιόνη (C10H16O) που περιέχει, ήταν αυτά που του προσδίδουν την ακαρεοκτόνο τοξικότητα.

Chrysanthemum cinerariifolium270x203Το Tanacetum ή Chrysanthemum cinerariifolium (πύρεθρο, παρθενούλι, τανατσέτο, μαργαρίτα της Δαλματίας) που είναι ένα φυσικό εντομοκτόνο, είναι γνωστό από πολύ παλιά ως πύρεθρο (πυρεθρίνες πυρεθρινοειδή) για τις ιδιότητές χάρις στην ουσία θουγιόνη που περιέχει. Σε συμπυκνωμένη σύνθεση, ασκεί ισχυρή δράση και καταπολεμά ιπτάμενα και έρποντα έντομα (μύγες, κουνούπια, κατσαρίδες, μυρμήγκια, ψύλλους και ακάρεα).

Τα τερπενοειδή (C15H24) βρίσκονται επίσης και στο είδος δένδρου μελιάς Azadirachta indica (neem), της Οικογένειας Meliaceae , από το οποίο εξάγεται το γνωστό εντομοκτόνο και μικροβιοκτόνο Neem oil.

Το επιστημονικό όνομα προέρχεται από την περσική λέξη “azaddhirakt” που σημαίνει “ευγενές δέντρο”.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Hélène Chiasson et al. Acaricidal Properties of Artemisia absinthium and Tanacetum vulgare (Asteraceae) Essential Oils. European Medicines Agency. London, 16 July 2009

Kordali S, Aslan I, Çalmaşur O et al. (2006). Toxicity of essential oils isolated from three Artemisia species and some of their major components to granary weevil, Sitophilus granaries (L.) (Coleoptera: Curculionidae). Ind Crops Prod 23: 162-170

Kalemba JG, Kurowska A, Majda T et al. (1993). Analysis of essential oils in aspects of their influence to insects. Zeszyty. Nauk. Politechnik. Lodz. 589: 5-14

Kaul VK, Nigam SS, Banerjee AK (1978). Insecticidal activity of some essential oils. Ind J Pharm 40(1): 22

Stephen O. Duke , Rex N. Paul, Jr. & S. Mark Lee (2009) Terpenoids from the Genus Artemisia as Potential Pesticides, pp.318. In H. G. Cutler [ed.], Series 380. American Chemical Society, Washington DC.

Höld KM, Sirisoma NS, Ikeda T et al. (2000). α-Thujone (the active component of absinthe): PNAS

Jaenson TGT, Palsson K, Borg-Karlson AK (2005). Evaluation of extracts and oils of tick-repellent plants from Sweden. Med Veter Entomol 19: 345-352

Puri, H. S. (1999). Neem: The Divine Tree. Azadirachta indica. Amsterdam: Harwood Academic Publications

Κ.Μ.

Πηγή: https://www.cleaningnews.gr/?p=9247

Σχετικά Άρθρα

  1. Καινοτομούμε Μειώνοντας Εφαρμογές Βιοκτόνων και Αποκαθιστώντας τους Εσωτερικούς Χώρους με την Πλήρη Απομάκρυνση τους.
  2. Το αντίδοτο στους ‘’κρυφούς κινδύνους’’ των χώρων φιλοξενίας !!
  3. Green and Clean Rooms: Ολοκληρωμένη Διαχείριση για “Καθαρά Δωμάτια με φιλικό περιβάλλον”
  4. Η πρόληψη εξασφαλίζει στον μέγιστο βαθμό μια απόλυτα υγιή διαβίωση.
  5. Η συνεισφορά των ‘’ακίνδυνων καθαριστών’’ στην αποδόμηση της οργανικής ύλης.
  6. Καθαριότητα και Υγιεινή: Από τη Θεωρία στην Πράξη!!
  7. Είναι επικίνδυνες οι “ μισές αλήθειες” της δήθεν ποιοτικής καθαριότητας;
  8. Pillbugs και Sow bugs οι “ενοχλητικοί μετανάστες” στα σπίτια μας.
  9. Η Μούχλα προσελκύει τα ‘‘αρπακτικά ακάρεα’’ στα σπίτια μας.
  10. Επέλαση… κοριών σε όλα τα “κοινωνικά επίπεδα”.
  11. Αντιμετωπίζοντας το άκαρι της ψώρας σε μια σύγχρονη κοινωνία
  12. Έντομα Υφασμάτων
  13. Οι “10 μισές αλήθειες” για την δήθεν ποιοτικά φθηνή καθαριότητα.
  14. Μήπως γίνεται ‘‘ανεξέλεγκτη χρήση’’ βιοκτόνων στα σπίτια μας;
  15. Bio – κτόνος στο σπίτι μας;.
  16. Η Διαφορετικότητα των Φιλοπεριβαλλοντολογικών Πρακτικών και Μεθόδων στους Εσωτερικούς Χώρους.
  17. Οι Επιστήμονες πρέπει να παραμείνουν στην Ελλάδα.

About Giannis Vgenis